‘Scrooge Live’ is aanzienlijk leuker is dan de concurrentie

Ebenezer Scrooge heeft geen makkelijke jeugd gehad. Dat wist de tv-kijker omdat er net een scène was gespeeld uit Scrooges jeugd, die zichtbaar niet makkelijk was. Maar de kijker wist het ook omdat verteller Kluun na die scène het beeld binnenwandelde en zei: „Oké. Dus Scrooge heeft geen makkelijke jeugd gehad.”

Amper bijgekomen van De Kerststal van Nederland (KRO-NCRV) kon de kijker donderdag alweer door naar de volgende muzikale hervertelling van een oud verhaal: Scrooge Live (MAX), waarvan dit jaar de zesde editie te zien was. Met The Passion (KRO-NCRV) er nog bij kan de Nederlandse televisie inmiddels dus trots zijn op drie van dit soort wonderlijke live evenementen. Al moet gezegd dat Scrooge Live, gebaseerd op Charles Dickens’ A Christmas Carol, aanzienlijk leuker en sympathieker is dan de concurrentie.

Dat zit hem er met name in dat het bronmateriaal van Scrooge Live zich veel beter leent voor een uitbundig event vol Nederpop dan de bijbelteksten waar de andere producties om draaien. Niets ten nadele van de schwung van het kindeke Jezus, maar zijn verhaal laat zich heel moeizaam combineren met Top 40-knallers (hoewel ik respecteer dat de KRO-NCRV het blijft proberen).

Daarnaast is Scrooge Live, vrij van goddelijke invloeden, een stuk minder gewichtig dan De Kerststal of De Passion. De meligheid is hier wél intentioneel, concludeer je wanneer je kerstversiering ziet in het haar van Patty Brard (hier: de Geest van het Heden). En dan wordt er in de uitzending ook nog eens aandacht besteed aan een goed doel – Kinderhulp – dat naadloos aansluit op de boodschap van gulheid en medemenselijkheid in Dickens’ kerstverhaal. Daar kun je niets op tegen hebben.

Lees ook

In tijden niet zo gelachen als bij het zien van ‘De Kerststal van Nederland’, het kerstbroertje van ‘The Passion’

Jammer is het wel dat nét als je bereid bent je eens lekker over te geven aan de hele bedoening, Kluun aan komt lopen. God, denk je dan. Daar gáán we weer. Want net als bij The Passion (waarin Kluun deze kijker in 2023 al op exact dezelfde wijze op de zenuwen werkte) is in Scrooge Live een verteller aanwezig die werkelijk niets aan de verbeelding overlaat. De verteller vertelt je wat je net hebt gezien, wat dat betekent voor het verhaal én wat dat betekent voor jóú, ja, voor jóú, lieve kijker. En ik ben geen ‘Show, don’t tell‘-purist, maar om daar nou ‘Show ánd tell‘ van te maken lijkt me ook overdreven. Zo blijft het gedeelde euvel van deze shows de neiging van de makers om te vergeten dat de gemiddelde tv-kijker zelf hersentjes heeft om lekker mee na te denken.

Uitleggerij

Maar donderdagavond ontnam Kluun je dus die moeite. Scrooges moeilijke jeugd was „natuurlijk geen vrijbrief voor überhufterig gedrag”, zei Kluun streng. „Maar het verklaart wel iets: Scrooge jaagt mensen weg, omdat hij bang is. Bang om gekwetst te worden. Net zoals vroeger. Hij heeft geleerd zijn gevoelens op te bergen in een afgesloten kluisje waar niemand bij kan. Da’s véél veiliger!”, zei Kluun, en hij draaide zich naar een andere camera. „Maar, even: zijn wij zo veel anders?”

Het voelde wel een beetje bitter om zo te struikelen over die uitleggerij. Helemaal in lijn met de kerstgedachte leek mijn eigen ergernis me ook niet. Halverwege de uitzending begon ik daarom pogingen te doen om wat oplossingsgerichter te denken: er moeten programma’s zijn die dit soort input veel harder kunnen gebruiken. Programma’s waarin het helemaal geen kwaad kan als er iemand de studio binnenwandelt en vraagt: maar wat gebéúrt hier nou? En wat zegt dat over jóú?

Terwijl Kluun op de achtergrond bruggetjes naar het nu sloeg die ik niet meer volgde (waarom ging het ineens over probleemwolf Bram?), dwaalden mijn gedachten af naar de aflevering van Nieuws van de Dag (SBS6) die ik eerder op de avond had gezien. Daar wond een tafel vol permanent verontwaardigde mensen zich op over een gratis pendelbus in Ter Apel. Na dat flitsende item wilde presentator Thomas van Groningen het hebben over een BBB-minister die ruzie maakte over mest. „Van Ter Apel naar mest, dat is geen grote stap”, zei journalist Tom Staal. Niemand die er wat van zei. Op zó’n moment mag Kluun van mij het beeld binnenstappen.