Econogram 2025

Het econogram kan ook online worden ingevuld op nrc.nl/econogram

China domineert de wereldmarkt voor zeldzame aardmetalen, nodig voor onze hightech spullen. Niet alleen worden ze in China gedolven maar ook geraffineerd, een vies chemisch werkje waar de westerse landen tot nu toe de neus voor ophaalden. Zelfs de zelf gewonnen ertsen gaan voor bewerking naar China. Om deze afhankelijkheid te doorbreken moeten we de raffinage dus zelf leren doen. Het is een intensief proces waarbij in meerdere stappen de individuele elementen worden geïsoleerd. Een extra moeilijkheidsfactor is dat ze vaak met en door elkaar voorkomen in dezelfde erts.

Dit Econogram biedt een aanzet om de raffinage zelf onder te knie te krijgen: dertien geopolitiek relevante metalen, met een hoofdrol voor zeldzame aardmetalen, kunnen uit de ingevulde hokjes worden gezuiverd. Sommige zie je zo liggen, maar de meeste liggen dieper. De mijngebieden zijn te herkennen aan de omcirkelingen. De elementen zijn te winnen door hun letters in een bepaalde volgorde te lezen: naast, boven of schuin tegen elkaar, in alle richtingen. Er kunnen meerdere elementen in één mijngebied liggen. En letters kunnen worden hergebruikt voor verschillende metalen. Lukt het u om alle dertien metalen te winnen?

Door J.J. Steenhuis

Inzenders van een volledig correct ingevuld Econogram maken kans op een boekenbon van 100, 75 of 50 euro. Online verzenden kan hier tot en met zaterdag 3 januari 2026. Gedeeltelijke invullingen blijven automatisch bewaard op dit apparaat. Uitslag en oplossingen worden gepubliceerd op zaterdag 10 januari.

Let op:
– Invullen gaat het makkelijkst op een laptop- of desktop-pc met toetsenbord
– Klik eenmaal voor horizontale invulling, nogmaals voor verticale invulling
– Trema’s, umlauts en accenten mogen weggelaten worden
– IJ telt als één letter, en dient ingevuld te worden als Y
– Ook cijfers doen mee!